Δύο ανόμοια θέματα

Υπάρχουν μέρες που περνάνε πολύ γρήγορα και ήρεμα, αλλά και άλλες που αφήνουν το προσωπικό τους αποτύπωμα πάνω στο χωροχρονικό συνεχές. Όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορία, αυτές δεν είναι απαραίτητο πως θα παραμείνουν ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη μας με κάθε λεπτομέρεια καθώς περνάει ο καιρός. Ούτως ή άλλως, ο καθένας μας επιλέγει τι θα συγκρατήσει από το χάος. Η τελευταία εβδομάδα ήταν φορτωμένη με γεγονότα και ακραίες ανθρώπινες συμπεριφορές οι οποίες είμαι σίγουρος πως θα ξεχαστούν. Ίσως γρηγορότερα από όσο θα έπρεπε.

Έχουμε και λέμε. Στην κόκκινη γωνία, ο κορωνοϊός: πανίσχυρος, ταξίδεψε σχεδόν τον μισό κόσμο μέσα σε δύο μήνες κάνοντας στάση και στη Θεσσαλονίκη μας. Στη μπλε γωνία, τα επεισόδια μεταξύ ματατζήδων και κατοίκων στη Χίο: ενδεχομένως με μειωμένη προβολή συγκριτικά με τον αντίπαλό του, πιο επικίνδυνα από ότι αντιμετωπίζονται από τον μέσο θεατή. Επιλέγω να σχολιάσω τα δύο θέματα παράλληλα, έτσι όπως επέλεξε και η πλειοψηφία της χώρας, αν δεχτούμε πως το δείγμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι αξιόπιστο.

Η παρουσίαση των δύο θεμάτων δεν είχε τυχαία αυτή τη μορφή. Διαβάζοντας πολλές απόψεις στο Facebook, κατάλαβα πως όσοι ασχολήθηκαν τόσο ενεργά ώστε να δημοσιοποιήσουν τη γνώμη τους είχαν ξεκάθαρη διάθεση να ξεχωρίσουν ένα από τα δύο ζητήματα και ταυτόχρονα να μειώσουν τη σημασία του άλλου. Έτσι, πολλοί συμπολίτες εξουθενωμένοι από τη δίμηνη – πλέον – ενασχόληση των μέσων με ένα «κοινό κρυολόγημα», έκαναν έκκληση στους υπόλοιπους να στρέψουν το βλέμμα τους στα έκτροπα που συμβαίνουν στη Χίο, ενώ άλλοι έτρεξαν να εξαντλήσουν τις μάσκες μιας χρήσεως από τα ράφια των καταστημάτων και να αγοράσουν προϊόντα μακράς διάρκειας προκαλώντας έτσι έναν μικρό πανικό. Ένα μικρό μπόνους είναι πως πάντα σε τέτοιες καταστάσεις όπως αυτή, υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία συμπολιτών που νιώθουν την ανάγκη να χλευάσουν την νοημοσύνη όλων όσων ζουν στη μικρή Ελλάδα, τονίζοντας πως ο υπόλοιπος πλανήτης θα χειριζόταν κάτι τέτοιο πολύ καλύτερα. Όταν εξέφρασα την περιέργειά μου σε φίλους για τα παραπάνω – πώς είναι δυνατόν, δηλαδή, δύο εξίσου σημαντικά και τελείως άσχετα μεταξύ τους θέματα να σχολιάζονται παράλληλα σαν να εκφράζουν δύο διαφορετικές απόψεις – έσπευσαν να μου θυμίσουν ότι συνήθως έτσι συμβαίνει στο Ίντερνετ και πλέον είναι κάτι συνηθισμένο.

Προσωπικά θεωρώ πως η ενημέρωση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει ισχυρά πλεονεκτήματα. Με το πάτημα ενός κουμπιού μπορείς να πληροφορηθείς για τις τελευταίες εξελίξεις ανά πάσα στιγμή και μέρος. Κατά τη μεταφορά των ειδήσεων έχει αφαιρεθεί η ανθρώπινη φύση που χαρακτηρίζει την τηλεόραση και το ραδιόφωνο όπου ακόμα και ο τόνος της φωνής του δημοσιογράφου μπορεί να ερμηνευθεί ως υποκειμενικό σχόλιο. Ταυτόχρονα ωστόσο, το Ίντερνετ δίνει φωνή και σε μη εξουσιοδοτημένα να μεταφέρουν ειδήσεις άτομα με αποτέλεσμα να είναι γεμάτο ανακρίβειες και πολλές φορές ψευδείς πληροφορίες. Ακόμα όμως και αν δεχτώ πως η αξιοπιστία του διαδικτύου ως μέσο ενημέρωσης δεν είναι υψηλή, αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για την εξίσωση ιού και επεισοδίων.

Στα μάτια μου η κατάσταση φαίνεται πολύ απλή. Από τη μία, ο κορωνοϊός είναι φυσικό και επόμενο να φοβίζει τον κόσμο. Είναι κάτι καινούριο και τα μέτρα καταπολέμησής του δεν είναι ακόμη γνωστά. Υπάρχουν όμως συγκεκριμένοι κανόνες υγιεινής που με την τήρησή τους οι πιθανότητες να προσβληθεί κανείς από τον ιό μειώνονται δραστικά. Κατ’ επέκταση, έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια σοβαρή κατάσταση που χρίζει αναφοράς από τα μέσα ενημέρωσης η οποία, ωστόσο, με λίγο αυξημένη την προσοχή μας καταλήγει να μην είναι τόσο επικίνδυνη όσο πιστεύουμε. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένα εξίσου σοβαρό ζήτημα, αυτό των επεισοδίων μεταξύ ανθρώπων των ΜΑΤ και πολιτών. Δεν θα ασχοληθώ με το εάν το θέμα αυτό αποσιωπήθηκε επίτηδες για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της κυβέρνησης ή κάποιου άλλου. Δεν έχω ούτε τις γνώσεις επί του θέματος, ούτε όμως είναι και ο σκοπός του κειμένου να το εξακριβώσει αυτό. Απεναντίας θα πω πως οι πράξεις και από τις δύο πλευρές είναι καταδικαστέες. Το μεταναστευτικό είναι ομολογουμένως ένα περίπλοκο ζήτημα, παρ’ όλα αυτά από τη μια οι άνθρωποι των ΜΑΤ στάλθηκαν στο νησί εκτελώντας κάποιες εντολές κάτι που σημαίνει πως αυτοί αποτελούσαν μόνο τα εκτελεστικά όργανα και όχι αυτούς που πήραν τις αποφάσεις, από την άλλη ήταν δική τους επιλογή να καταστρέψουν την ιδιωτική περιουσία των κατοίκων του νησιού κατά την αποχώρησή τους. Οι κινήσεις και των δύο πλευρών ήταν προϊόντα ανεξήγητου μίσους, ενώ όλα αυτά κρούουν των κώδωνα του κινδύνου απαιτώντας την γρήγορη διευθέτησή τους έτσι ώστε να μην ξεφύγουν περεταίρω τα πράγματα.

Νιώθω πως πολλές φορές προσπαθούμε να μπερδέψουμε τα πράγματα σε μια προσπάθεια να επιρρίψουμε σε τρίτους ευθύνες. Δεν ξέρω αν η απλούστευση μιας κατάστασης μπορεί να αντιστοιχεί στην πραγματικότητα ή αποτελεί την προσωπική μου απεικόνιση ενός κόσμου που δεν πρόκειται να υπάρξει ποτέ. Το μόνο σίγουρο είναι πως η αντιμετώπιση τέτοιων γεγονότων – σωστή ή λανθασμένη – που δημιουργούν μια αναταραχή στην κατά τ’ άλλα αρμονική ροή της καθημερινότητάς μας, θα πρέπει να είναι διδακτική. Όλα κάποια στιγμή θα ξεθωριάσουν. Τα αντανακλαστικά μας όμως θα πρέπει να είναι έτοιμα για την διαχείριση παρόμοιων κρίσεων.

Rolly